فعالیت
چشمان یکی از اعضای گروه را با پارچه‌ای تیره با احتیاط ببندید.
چراغ قوه‌ای را روشن کنید و نور آن را در فاصله $\text{10}$ تا $\text{15}$ سانتی‌متری به بخش‌های مختلف بدن او بتابانید.
- آیا دانش‌آموز نور را احساس می‌کند؟
- چراغ قوه را به پوست نزدیک‌تر کنید؛ آیا نور را احساس می‌کند؟ چرا؟
- دانش‌آموز ممکن است در فاصله نزدیک بفهمد که چراغ قوه به او نزدیک شده؛ چرا؟
درباره نتایج این فعالیت با هم‌کلاسی‌های خود بحث کنید.
پاسخ و توضیح فعالیت صفحه 36 علوم هشتم
این فعالیت به بررسی **انتقال انرژی** و تفاوت بین حس **بینایی (نور)** و حس **لامسه (گرما)** می‌پردازد. 💡
## تحلیل احساس نور روی پوست
1. **آیا دانش‌آموز نور را احساس می‌کند؟**
* **پاسخ:** خیر، دانش‌آموز نور (به معنای **روشنایی**) را احساس نمی‌کند. گیرنده‌های نوری فقط در **شبکیه چشم** وجود دارند و پوست گیرنده نوری ندارد.
2. **چراغ قوه را به پوست نزدیک‌تر کنید؛ آیا نور را احساس می‌کند؟ چرا؟**
* **پاسخ:** دانش‌آموز **گرما**ی ناشی از چراغ قوه را احساس می‌کند، اما نه نور را.
* **دلیل:** چراغ قوه علاوه بر نور مرئی، **انرژی گرمایی (مادون قرمز)** نیز منتشر می‌کند. پوست دارای **گیرنده‌های حرارتی** است. با نزدیک‌تر شدن چراغ قوه، شدت گرمای دریافتی توسط پوست افزایش می‌یابد و گیرنده‌های حرارتی این تغییر دما را احساس می‌کنند.
3. **دانش‌آموز ممکن است در فاصله نزدیک بفهمد که چراغ قوه به او نزدیک شده؛ چرا؟**
* **پاسخ:** این احساس ناشی از **افزایش شدید و ناگهانی دمای پوست** در ناحیه تابش است.
* **دلیل:** هرچه منبع گرما نزدیک‌تر باشد، شدت گرمایی که به پوست می‌رسد (برحسب وات بر متر مربع) بسیار بیشتر می‌شود. گیرنده‌های حرارتی پوست این تغییر سریع را به‌عنوان یک **محرک قوی** ثبت می‌کنند و فرد متوجه نزدیکی منبع انرژی می‌شود. 🤚
**نتیجه:** این آزمایش نشان می‌دهد که هر یک از اندام‌های حسی ما، به یک نوع خاص از انرژی (محرک) حساس هستند: چشم به **نور**، و پوست به **گرما**، **فشار** و **درد**.
